เดวิด ฮยूम (David Hume) เป็นนักปรัชญาชาวสก๊อตผู้มีอิทธิพลอย่างยิ่งในศตวรรษที่ 18 ซึ่งความคิดของเขายังคงสร้างความขัดแย้งและกระตุ้นให้เกิดการสนทนาถึงทุกวันนี้ ในขณะที่ฮิวมไม่ได้มีส่วนร่วมโดยตรงใน “การปฏิวัติรุ่งอรุณ” (Glorious Revolution) ซึ่งเป็นการปฏิวัติที่เปลี่ยนแปลงโครงสร้างอังกฤษอย่างรุนแรง แต่แนวคิดของเขาเกี่ยวกับเหตุผล อิทธิพล และธรรมชาติของมนุษย์ก็มีความเกี่ยวข้องอย่างลึกซึ้ง
ชีวิตและงานของเดวิด ฮยूम
เดวิด ฮิวมเกิดในเมืองเอดินบะระ สก๊อตแลนด์ ในปี 1711 เขาได้รับการศึกษาที่มหาวิทยาลัยเอดินบะระ และเริ่มต้นอาชีพนักปรัชญาอย่างรวดเร็ว
ฮิวมเป็นที่รู้จักจากงานเขียนของเขาซึ่งครอบคลุมหัวข้อต่างๆ เช่น 윤리학, การเมือง, ศาสนา, และเศรษฐศาสตร์
-
“A Treatise of Human Nature” (1739-40) ซึ่งเป็นผลงานชิ้นเอกของฮิวม แสดงให้เห็นถึงความคิดของเขาเกี่ยวกับความรู้ สติปัญญา และจริยธรรม
-
“Essays Moral and Political” (1741-42)
-
“The History of England” (1754-63) ซึ่งเป็นงานประวัติศาสตร์ที่สำคัญของอังกฤษในยุคกลางและสมัยใหม่
ฮิวมกับการปฏิวัติรุ่งอรุณ: ความคิดที่ท้าทายขนบธรรมเนียม
แม้ว่าฮิวมจะยังไม่เกิดเมื่อเกิด “การปฏิวัติรุ่งอรุณ” ในปี 1688 แต่แนวคิดของเขาเกี่ยวกับอำนาจและการปกครองได้สะท้อนให้เห็นถึงสภาพการณ์ทางการเมืองในช่วงเวลานั้น การปฏิวัตินี้ซึ่งเป็นการโค่นล้มพระเจ้าเจมส์ที่ 2 และนำไปสู่การขึ้นครองราชย์ของวิลเลียมแห่งออเรนจ์และแมรีแห่งสก๊อตแลนด์ เป็นการเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญในประวัติศาสตร์อังกฤษ
ฮิวมสนับสนุนแนวคิด republicanism ซึ่งเป็นความเชื่อว่าอำนาจควรมาจากประชาชนมากกว่าพระมหากษัตริย์ เขาโต้แย้งว่ามนุษย์มีความสามารถในการปกครองตนเองและไม่จำเป็นต้องอยู่ภายใต้การปกครองของผู้นำที่ได้รับเลือกโดยบังคับ
ความคิดของฮิวมเกี่ยวกับเหตุผลและประสบการณ์ก็มีส่วนสำคัญต่อการปฏิวัติรุ่งอรุณด้วย ในขณะที่นักปรัชญาในยุคนั้นเชื่อว่าความรู้สามารถหาได้จากศาสนาและธรรมเนียมปฏิบัติ ฮิวมยืนยันว่าความรู้มาจากการสังเกตและประสบการณ์เท่านั้น
อิทธิพลของเดวิด ฮยूमต่ออังกฤษสมัยใหม่
ฮิวมเป็นหนึ่งในนักคิดที่สำคัญที่สุดในประวัติศาสตร์อังกฤษ แนวคิดของเขาเกี่ยวกับเหตุผล อิทธิพล และธรรมชาติของมนุษย์ยังคงมีอิทธิพลต่อปรัชญาการเมือง เศรษฐศาสตร์ และวิทยาศาสตร์
ฮิวมเป็นผู้ริเริ่ม “empiricism” ซึ่งเป็นหลักปรัชญาที่เชื่อว่าความรู้มาจากประสบการณ์เท่านั้น
ตารางแสดงผลงานสำคัญของเดวิด ฮยूम:
ชื่อผลงาน | ปีที่ตีพิมพ์ | หัวข้อ |
---|---|---|
A Treatise of Human Nature | 1739-40 | ปรัชญา, 윤리학 |
Essays Moral and Political | 1741-42 | การเมือง |
The History of England | 1754-63 | ประวัติศาสตร์ |
ฮิวมยังเป็นผู้สนับสนุน “utilitarianism” ซึ่งเป็นหลักปรัชญาที่เชื่อว่าการกระทำที่ถูกต้องคือการกระทำที่ให้ผลประโยชน์สูงสุด
แนวคิดของฮิวมเกี่ยวกับอำนาจและการปกครองมีอิทธิพลต่อการปฏิวัติอังกฤษ และต่อมาในช่วงการปฏิวัติอเมริกา ความคิดของเขาเกี่ยวกับความเท่าเทียมกันและสิทธิของมนุษย์ก็ได้รับการยอมรับจากนักปฏิวัติชาวอเมริกัน
ถึงแม้ว่าฮิวมจะมีชีวิตอยู่ในช่วงเวลาก่อน “การปฏิวัติฝรั่งเศส” (French Revolution) แต่แนวคิดของเขาเกี่ยวกับเหตุผลและความเท่าเทียมกันก็เป็นแรงบันดาลใจให้เกิดการปฏิวัติครั้งนี้
ในยุคปัจจุบัน แนวคิดของฮิวมยังคงมีอิทธิพลต่อการอภิปรายเกี่ยวกับจริยธรรม การเมือง และเศรษฐศาสตร์